~ Divan Edebiyatı Sınav Soruları ~
1974
1. Bir merhaleden güneşle derya görünür
Bir merhaleden her iki dünya görünür
Son merhale bir fasl-ı hazandır ki sürer
Geçmiş gelecek cümlesi rüya görünür
Bu parçanın nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rubai
B) Murabba
C) Tuyuğ
D) Şarkı
E) Musammat
2. Aşağıdaki özelliklerden hangisi Divan nesrinde yoktur?
A) Dilin, yabancı kelime ve tamlamalarla yüklü olması
B) Söz ve ses sanatlarına önem verilmesi
C) Söyleyiş güzelliğinden çok düşünceye önem verilmesi
D) Kullanılan cümlelerin çok uzun olması
E) Noktalama işaretlerine yer verilmemesi
1-A
2-C
1976
1. Divan şiiri, özellikle kasidelerde, bir
1
bakıma en az yarar güden şiirdir. Divan
şairi, gazellerde salt söz ustalığına önem
2
verir, bu ustalığı ile duygulandırır
okuyucusunu. Mesnevilerde Divan şairi
3
halk hikayecisi ile birleşir. Gazellerde ise
4
şiire yararın karıştığı daha belirgindir.
Bu paragrafta bilgi yanlışlığı vardır. Paragraftaki numaralandırılmış sözcüklerden hangilerinin yerleri değiştirilirse, bu yanlışlık giderilmiş olur?
A) 2. ile 3. nün
B) 4. ile 1. nin
C) 1. ile 2. nin
D) 3. ile 1. nin
E) 4. ile 3. nün
1-B
1977
1. Divan şiiri, özellikle kasidelerde, bir
1
bakıma en az yarar güden şiirdir. Divan
şairi, gazellerde salt söz ustalığına önem
2
verir, bu ustalığı ile duygulandırır
okuyucusunu. Mesnevilerde Divan şairi
3
halk hikayecisi ile birleşir. Gazellerde ise
4
şiire yararın karıştığı daha belirgindir.
Bu paragrafta bilgi yanlışlığı vardır. Paragraftaki numaralandırılmış sözcüklerden hangilerinin yerleri değiştirilirse, bu yanlışlık giderilmiş olur?
A) 2. ile 3. nün
B) 4. ile 1. nin
C) 1. ile 2. nin
D) 3. ile 1. nin
E) 4. ile 3. nün
1-B
1981
1. “Beni ağlan beni kim, üstüme gelmez ölicek Bir avuç toprak atar bad-ı sabadan gayrı”
Yukarıdaki dizeler, Divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen yaygın yargılardan hangisiyle bağdaşmaz?
A) Bütün şiirlerde aruz ölçüsü kullanılmıştır
B) Yapıt, değişmez kurallara göre, güçlü bir düzen
içinde ve çoklukla beyit beyit işlenir.
C) Söz ve anlam sanatlarına sık sık başvurulur.
D) Biçim ve söyleyiş kaygısı oldukça ağır basar.
E) İnsandan kopuk, insanı anlatmayan soyut bir
dünyası vardır.
1-A
1982
- Sanatın, yalnızca bir süs varlığı olarak ele alındığı Divan yazınında aşırı bir yabancılaşma görülür. Sanatın, yaşamın bir parçası olarak kabul edildiği halk şiirinde ise bütün örnekler, kuşlar, sevgililer, güzeller yerlidir. Anadoludur. Çünkü Halk ozanı, duyduğu değil gördüğü, tanıdığı kuşu işler şiirinde, bu şiirlerde Divan şiirindeki doğadışı varlıkları göremeyiz. Sözgelimi, halk şiirinde, atmaca tavuğu yer, pilici kapıp uçar. Divan şiirinde güzelin gözleri olan doğan, sevenin gönlünü avlar.”
Parçada Divan edebiyatı ve Halk edebiyatına ilişkin olarak aşağıdaki kavramlardan hangisinin üzerinde durulmamaktadır?
A) yaşamdan kopukluk - yaşamsallık
B) somutluk - soyutluk
C) gerçeğe uygunluk - düşçülük
D) öznellik - nesnellik
E) yerlilik – yabancılık
2. I) Yollarda kaldı gözlerimiz, gelmedi haber
II) Bakarım, bakarım sılam görünmez
Birincisi Baki’den, ikincisi Karacaoğlan’dan alınan bu iki dize için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Her ikisi de yalın bir dille söylenmiştir.
B) Biri Divan, öteki Halk şiiriyle ilgilidir.
C) Her ikisi de aynı ölçüyle söylenmiştir.
D) İkisi de bir bekleyişin, özlemli bir arayışın
anlatımıdır.
E) İkisinde de kolay gibi görünen, gerçekte güç
bir söyleyiş vardır.
1-D 2-C
1985
1. “Roman, edebiyatımıza yeni bir tür olarak Tanzimat döneminde girmiştir. Tanzimat’tan önce (---) ve Halk edebiyatında hikayelerin, hikaye ve roman tekniği ile bir ilgisi yoktur. Özellikle Divan edebiyatında düzyazı ile ya da manzum olarak yazılan hikayeler belli konuların dışına çıkmaz. Halk hikayelerinin birçoğu da (---) karakteri gösterir.
Parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) Tekke - destan
B) İslamlık öncesi - şiir
C) Tekke - mesnevi
D) Divan - masal
E) Divan – mizah
6. “Fuzuli, Leyla ve Mecnun’u ile bütün edebiyatımız boyunca tek başına kalmış bir eserin sahibidir. Baki’nin Mersiye’si gibi, onun Mesnevi’si de uzun zamanı kapatan eserlerdendir. Çağdaşı Yahya Bey gibi, Atai gibi bu yola heves edenler az çok bölgesel konuları ele almışlar ya da çeviriye özenmişlerdir.”
Parçaya göre, Fuzuli’nin Mesnevi’si ile Baki’nin Mersiyesi’nin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Uzun zaman, eşdeğerde benzerlerinin
yazılmamış olması
B) Şairlerinin bu türlerde başka eser vermemiş
olmaları
C) Bu eserlerle “mesnevi” ve “mersiye” devrinin
kapanmış olması
D) Türlerinin ilk örnekleri sayılmaları
E) İki büyük çağdaş şair tarafından yazılmış
olmaları
1-D 2-A
1986
1.Aşağıdaki dizilerden hangisi, tümüyle Divan edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) gazel-şarkı-murabba-mani-mesnevi
B) rubai-muhammes-destan-tuyuğ-masal
C) tuyuğ-kaside-murabba-türkü-gazel
D) müstezat-mersiye-gazel-naat-münacaat
E) şarkı-ağıt-rubai-müstezat-mani
1-D
1988
1.Baki, gelmiş geçmiş Divan şairlerimizin çoğundan daha az eser vermiş, bir küçük divan bırakmıştır. Buna karşın Divan edebiyatımızın en büyük şairlerinden biri olarak bilinir. Bu başarının belli başlı nedenini, onun... aramalıyız. Bakinin tek dizesi bile, yazarını hemen belirler.
Bu parçada boş kalan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) yergilerindeki hünerinde
B) dilindeki sadelikte
C) seçtiği konuların güzelliğinde
D) kendine özgü üslubunda
E) aruzdaki ustalığında
1-D