Aşıkpaşazade’nin Hayatı

 Aşıkpaşazade Derviş Ahmet 1393'te Amasya'da Elvan Çelebi köyünde doğdu. Şeyh Yahya'nın oğlu, Tasavvuf şairi Aşık Paşa'nın torun çocuğudur.Bu nedenle Aşıkî mahlasını kullanmıştır.1413 yılında hastalanıp Orhan Gazi'nin imamının oğlu Yahşi Fakih'in evinde kaldığında Yıldırım Bayazıd'a kadar yazılmış bir Osmanlı tarihini okuması, kendisini bu işe verdirmiştir.1413-1419 yılları arasında Rumeli'de Musa Çelebi'nin hizmetinde bulundu.1419 yılında köyüne döndü.1422 yılında köylerindeki tekkeye uğrayan Mihaloğlu Mehmed Bey, Ahmed'i II. Murad'ın ordusuna getirdi. II. Murad ile Mustafa Çelebi arasında yapılan Ulubat savaşını seyretti. 1436 yılında hacca gitti.1437 yılında Üsküp'e gelip İshak Bey'in yanında akınlara katıldı.1438 yılında II. Murad'ın Macaristan seferine katılarak gazi oldu.1448 yılında II. Kosova savaşına girip vuruşmuştur. 1453 yılında İstanbul'un alınışında bulundu.Fatih Sultan Mehmed kendisine Cibali yakınında bir ev verdi.Evin yanına dedesi Aşık Paşa adına bir mescit yaptırdı.Fatih'in hizmetinde çalışırken padişahın çok beğendiği bir kişi olarak tanındı.1456 yılında Edirne'de Fatih'in çocuklarının sünnetine davet edildi.Zeyni tarikatına girdi.1481 yılında 88 yaşında iken İstanbul'da vefat etti.Mezarı Cibali yakınındaki Aşıkpaşa Mescidi bahçesindeki türbesindedir.

 Eseri

 Aşıkpaşazade Tarihi

 Aşıkpaşazade Tarihi

Âşık Paşazâde Tarihi, Osmanlı tarihinin ilk ve en önemli kaynaklarından birisi olarak kabul edilir. Bu konuda Aşık Paşazâde’den önce yazılan bazı eserler varsa da bunların çoğu günümüze ulaşamamıştır. Ulaşanlar da farklı özellikler arzetmektedir. Bu açıdan Âşık Paşazâde Tarihi kendi alanının en iyi ve orijinal metinlerinden birisi olarak görülür. Bir beylikten büyük bir imparatorluğa dönüşümün tarihini anlatan Âşık Paşazâde, Osmanlı İmparatorluğunun kuruluş yıllarından başlayarak II. Beyazıt devrine kadarki dönemi anlatmaktadır. Eser, dilinin akıcılığı, olayları aktarmaktaki mahareti ile üslup bakımından da önemli ve etkileyici bir eserdir. Eserin bir diğer önemli özelliği Âşık Paşazâde’nin, teferruatlı bilgi vermekten kaçınması ve olayların özünü aktarmakla yetinmesidir.

Asıl adı Derviş Ahmed olan ve Âşıkî mahlasını kullanan kitabın yazarı, kesin olmamakla birlikte 1400 yılında doğmuş ve yine kesin olmamakla birlikte 1502 yılında vefat etmiştir.

Amasya’da doğan Derviş Ahmed, çeşitli akınlara katılmış, fetihten sonra da İstanbul’a yerleşmiş ve vefatına kadar burada kalmıştır. İstanbul’da dedesi adına yapılan caminin haziresindeki türbeye defnedildiği, ama bunun da doğum ve vefat tarihleri gibi kesin olmadığı belirtilmiştir. Derviş Ahmed Âşıkî, II. Murad döneminde Sırbistan ve Belgrad seferlerine katılmış, Fatih Sultan Mehmed döenminde de bazı seferlerde bulunmuştur.

Kitabın yayıncısı olan ve 47. sayısı yayınlanan Mostar dergisi, tarih alanının klasiklerinden biri kabul edilen Âşık Paşazâde Tarihi kitabıyla yayıncılık alanındaki ilk eserini de vermiş oldu. Bu önemli eseri sadeleştirip yayına hazırlayan Cemil Çiftçi, gerekli görülen yerlere dipnotlar eklemiş, kitabın sonuna da, metinde geçen bazı isimler ve deyimleri açıklamıştır.

Bu da kitaba benzerlerine göre bir ayrıcalık vermiştir.